Vụ tấn công gần đây nhắm vào lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc tại Gaza đã châm ngòi cho cuộc tranh luận gay gắt về hiệu quả và tương lai của các hoạt động gìn giữ hòa bình quốc tế, đặc biệt là ở các vùng xung đột - nơi sự hiện diện của họ có thể bị xem là gây cản trở hơn là giúp ích.
Sự việc và Bối cảnh
Theo một báo cáo bị rò rỉ mà Financial Times thu được, Israel đã phát động một cuộc tấn công vào lực lượng gìn giữ hòa bình LHQ, gây thương vong cho binh sĩ LHQ. Sự việc này đã làm nổi bật mối quan hệ phức tạp giữa lực lượng gìn giữ hòa bình và các hoạt động quân sự trong khu vực.
Vai trò và Thách thức của UNIFIL
Lực lượng Lâm thời Liên Hợp Quốc tại Lebanon ( UNIFIL ) đã có mặt trong khu vực từ những năm 1970, với nhiệm vụ giám sát biên giới giữa Israel và Lebanon. Tuy nhiên, hiệu quả hoạt động của họ đã bị nhiều bên đặt câu hỏi:
- Quyền hạn Hạn chế : UNIFIL chủ yếu hoạt động như một lực lượng quan sát với vũ khí nhẹ, trong khi xung quanh là các bên có năng lực quân sự mạnh hơn nhiều
- Thách thức về Nhiệm vụ : Sứ mệnh của họ bao gồm giúp ngăn chặn các lực lượng quân sự trái phép ra khỏi Nam Lebanon, nhưng họ có khả năng hạn chế trong việc ngăn chặn các vụ tấn công bằng rocket hoặc tập trung quân sự
- Hạn chế về Nguồn lực : Lực lượng gìn giữ hòa bình LHQ thường ít hơn về quân số và thua kém về vũ khí, hạn chế khả năng thực thi hòa bình một cách hiệu quả
Khủng hoảng Rộng lớn hơn trong Giám sát Quốc tế
Sự việc này làm nổi bật một số vấn đề mang tính hệ thống trong hoạt động gìn giữ hòa bình:
- Quyền Thực thi : Hiệu quả của Hội đồng Bảo an LHQ bị cản trở bởi quyền phủ quyết, với Mỹ đã sử dụng quyền phủ quyết 45 lần để chặn các nghị quyết chỉ trích Israel
- Giới hạn Gìn giữ Hòa bình : Lực lượng LHQ thường thiếu thẩm quyền hoặc nguồn lực để ngăn chặn leo thang xung đột một cách hiệu quả
- Khoảng trống Trách nhiệm : Khi lực lượng gìn giữ hòa bình thất bại trong nhiệm vụ hoặc bị tấn công, các cơ chế xử lý hậu quả còn hạn chế
Hệ quả Tương lai
Vụ tấn công vào lực lượng gìn giữ hòa bình LHQ đặt ra những câu hỏi nghiêm trọng về:
- Vai trò tương lai của các nhiệm vụ gìn giữ hòa bình quốc tế trong các vùng xung đột
- Hiệu quả của các mô hình gìn giữ hòa bình hiện tại
- Nhu cầu cải cách các cơ chế giám sát quốc tế
- Sự cân bằng giữa chủ quyền quốc gia và hoạt động hòa bình quốc tế
Tình huống này cho thấy một cuộc khủng hoảng ngày càng lớn trong hoạt động gìn giữ hòa bình quốc tế, nơi các lực lượng được giao nhiệm vụ duy trì hòa bình lại thấy mình bị kẹt giữa các bên tham chiến mà không có đủ thẩm quyền hoặc nguồn lực để thực hiện nhiệm vụ một cách hiệu quả.