Sự lạc quan của ngành công nghệ về việc đẩy mạnh công nghệ thu giữ carbon như một giải pháp cho biến đổi khí hậu đã làm dấy lên những tranh luận gay gắt trong cộng đồng khoa học và công nghệ. Trong khi các công ty như Microsoft và Google đang đầu tư mạnh vào chiến lược loại bỏ carbon, các nghiên cứu gần đây cho thấy những nỗ lực này có thể không đủ để giải quyết những thách thức cơ bản của biến đổi khí hậu.
Thực Tế về Công Nghệ Thu Giữ Carbon
Công nghệ thu giữ carbon hiện tại đang đối mặt với nhiều hạn chế đáng kể:
- Công suất toàn cầu chỉ đạt 0,01 triệu tấn CO2
- Chi phí vẫn ở mức cao, khoảng 600 USD mỗi tấn
- Những thách thức về mở rộng quy mô với cơ sở hạ tầng hiện có
- Tính khả thi về mặt kỹ thuật trong việc triển khai nhanh chóng trên toàn cầu vẫn còn đáng ngờ
Yếu Tố Không Thể Đảo Ngược
Một phát hiện quan trọng từ nghiên cứu gần đây trên tạp chí Nature của Schleussner và cộng sự nhấn mạnh rằng một số tác động của biến đổi khí hậu là không thể đảo ngược, ngay cả khi việc thu giữ carbon thành công:
- Mực nước biển sẽ tiếp tục dâng trong nhiều thế kỷ
- Biến động khí hậu khu vực có thể tiếp tục kéo dài
- Thiệt hại hệ sinh thái có thể là vĩnh viễn
- Các thảm họa liên quan đến khí hậu sẽ tiếp tục chồng chất
Cân Nhắc về Kinh Tế và Thực Tiễn
Cách tiếp cận của ngành công nghệ đối với việc loại bỏ carbon đặt ra một số thách thức:
- Hiệu quả chi phí : Giá thành hiện tại khiến việc triển khai quy mô lớn không khả thi về mặt kinh tế
- Yêu cầu cơ sở hạ tầng : Cần mở rộng quy mô lớn để tạo tác động đáng kể
- Ràng buộc thời gian : Cân đối giữa giảm phát thải ngay lập tức và loại bỏ trong tương lai
- Phân bổ nguồn lực : Câu hỏi về việc ưu tiên phòng ngừa hay khắc phục
Các Phương Pháp Thay Thế
Sự đồng thuận khoa học đang nổi lên từ cả nghiên cứu và thảo luận cộng đồng gợi ý một cách tiếp cận thực tế hơn:
- Ưu tiên giảm phát thải ngay lập tức
- Tập trung phát triển cơ sở hạ tầng năng lượng tái tạo
- Thực hiện khung pháp lý chặt chẽ hơn
- Đầu tư vào phòng ngừa thay vì khắc phục
Hướng Tới Tương Lai
Mặc dù công nghệ thu giữ carbon có thể đóng một vai trò trong chiến lược khí hậu của chúng ta, nó không nên được xem là giải pháp chính. Nghiên cứu cho thấy việc ngăn chặn phát thải ngay hôm nay quan trọng hơn nhiều so với việc đặt cược vào các giải pháp công nghệ trong tương lai để đảo ngược thiệt hại khí hậu.
Lưu ý: Bài viết này dựa trên nghiên cứu được công bố trên Nature bởi Schleussner và cộng sự, và tổng hợp từ các cuộc thảo luận đang diễn ra của cộng đồng khoa học và công nghệ về chiến lược giảm thiểu biến đổi khí hậu.