Những khám phá khảo cổ học dưới nước gần đây đang hé lộ thêm nhiều điều thú vị về lịch sử của nền văn minh Nabataean, vốn được biết đến chủ yếu qua thành phố tráng lệ Petra. Việc tìm thấy một ngôi đền chìm dưới nước ở Puteoli, Ý, đang giúp các nhà khảo cổ học ghép nối lại tầm ảnh hưởng rộng lớn của nền văn minh Ả Rập cổ đại này và mối quan hệ phức tạp của họ với Đế chế La Mã.
Mạng lưới thương mại Nabataean và mối liên hệ với La Mã
Việc phát hiện ngôi đền dưới nước này tại cảng cổ Puteoli của Ý đại diện cho mối liên kết quan trọng giữa nền văn minh Nabataean và thế giới Địa Trung Hải rộng lớn. Theo ghi nhận từ các cuộc thảo luận cộng đồng, mặc dù Petra nổi tiếng, người Nabataean vẫn còn khá bí ẩn đối với các nhà sử học. Khám phá ngôi đền này giúp xác lập mối liên hệ của họ với thế giới cổ đại đã biết, chứng minh ảnh hưởng sâu rộng về thương mại và văn hóa của họ.
Sự thịnh vượng và suy tàn về kinh tế
Sự tồn tại của ngôi đền kể một câu chuyện hấp dẫn về sự thịnh vượng kinh tế và sự suy tàn chính trị. Trong thời kỳ được các nhà sử học gọi là thời kỳ hoàng kim - từ thời Augustus đến triều đại của Trajan (98-117 sau Công nguyên) - người Nabataean đã tích lũy được khối tài sản khổng lồ thông qua các hoạt động thương mại. Tuy nhiên, như được nhấn mạnh trong các phát hiện khảo cổ, vận mệnh của họ gắn liền với mối quan hệ với La Mã. Sự phụ thuộc này cuối cùng đã trở nên có vấn đề khi các tuyến đường thương mại của họ bị sáp nhập vào mạng lưới nhà nước La Mã, làm giảm đáng kể quyền tự chủ kinh tế của họ.
Ý nghĩa khảo cổ học
Ngôi đền dưới nước, hiện đang được ghi lại thông qua các cuộc khảo sát photogrammetric, chứa những đặc điểm đáng chú ý bao gồm hai bàn thờ bằng đá cẩm thạch Luni trắng và nhiều phiến đá khắc chữ mang dòng chữ cống hiến Dusari sacrum. Những phát hiện này cung cấp bằng chứng cụ thể về các nghi lễ tôn giáo của người Nabataean xa quê hương của họ, cho thấy sự hiện diện đáng kể tại một trong những cảng biển quan trọng nhất của Đế chế La Mã.
Hàm ý cho nghiên cứu tương lai
Với kế hoạch khai quật dưới nước tiếp theo vào năm 2024, các nhà khảo cổ học kỳ vọng sẽ khám phá thêm nhiều chi tiết về cấu trúc của ngôi đền và vai trò của nó trong Puteoli cổ đại. Nghiên cứu đang tiếp diễn này hứa hẹn sẽ nâng cao hiểu biết của chúng ta về cách các nền văn minh cổ đại duy trì các hoạt động văn hóa và tôn giáo của họ trong khi tham gia vào các mạng lưới thương mại quốc tế.
Kết luận
Khám phá dưới nước này là một minh chứng mạnh mẽ về việc các nền văn minh cổ đại đã kết nối với nhau thông qua thương mại và trao đổi văn hóa, đồng thời cũng nhấn mạnh sự cân bằng tinh tế giữa thịnh vượng kinh tế và độc lập chính trị. Ngôi đền đứng như một minh chứng cho tầm ảnh hưởng rộng lớn của người Nabataean và khả năng duy trì bản sắc văn hóa của họ ngay cả ở những vùng đất xa xôi.