Cuộc tranh luận đang diễn ra xung quanh dự án đường sắt High Speed 2 (HS2) của Anh cho thấy một sự hiểu lầm quan trọng trong nhận thức của công chúng: thứ được quảng bá như một tuyến đường sắt cao tốc từ trước đến nay vốn chủ yếu là về việc tăng công suất đường sắt, không chỉ đơn thuần là tốc độ. Như các cuộc thảo luận cộng đồng chỉ ra, sự thất bại trong truyền thông này đã góp phần tạo nên tình trạng gây tranh cãi và chi phí ngày càng tăng của dự án.
Bài toán về Công suất
Tầm nhìn ban đầu cho HS2 tham vọng hơn nhiều so với nhận thức của nhiều người. Kế hoạch đề xuất 18 chuyến tàu mỗi giờ theo mỗi hướng giữa London và Birmingham - một tần suất tương đương với hệ thống tàu điện ngầm đô thị. Thiết kế công suất cao này sẽ hiệu quả biến Birmingham thành một vùng ngoại ô của London, với tần suất chạy tàu như metro. Như một nhận định từ cộng đồng tiết lộ:
Các báo cứ đưa tin về thời gian di chuyển nhanh hơn chỉ vài phút mà tốn rất nhiều tiền. Nhưng đó không phải là điểm chính. Điểm chính là công suất thông qua tần suất chạy tàu.
Những yếu tố thực sự đẩy chi phí
Trong khi mức giá 70 tỷ bảng Anh của dự án đã thu hút nhiều chỉ trích, cuộc thảo luận cộng đồng cho thấy chi phí bổ sung cho khả năng vận hành tốc độ cao là tương đối nhỏ. Chi phí chính đến từ việc thu mua đất, giảm thiểu tác động môi trường, và quy trình cấp phép phức tạp đòi hỏi hơn 8.000 giấy phép khác nhau. Các cam kết môi trường của dự án, bao gồm cả những công trình gây tranh cãi như hệ thống bảo vệ dơi trị giá 100 triệu bảng, phản ánh sự cân bằng phức tạp giữa phát triển cơ sở hạ tầng và bảo tồn môi trường.
So sánh chi phí (trên mỗi dặm):
- HS2: 416 triệu đô la
- California High Speed Rail: 200 triệu đô la
- Tours-Bordeaux TGV (Pháp): 32-40 triệu đô la
 |
|---|
| Phần cuối cùng của mặt cầu Colne Valley đang được hạ xuống vị trí cho thấy những nỗ lực xây dựng và chi phí đáng kể liên quan đến dự án HS2 |
Thách thức về Quy hoạch và Chính trị
Dự án đã phải chịu sự bất ổn định mãn tính trong lãnh đạo, với năm CEO và bảy chủ tịch kể từ năm 2012. Các chuyên gia cộng đồng chỉ ra rằng không giống như các quốc gia như Pháp, Đức và Tây Ban Nha, nơi quản lý thành công các dự án cơ sở hạ tầng lớn, cách tiếp cận của Anh đã bị cản trở bởi sự can thiệp chính trị và các phức tạp về mặt hành chính. Những thay đổi thường xuyên trong giám sát của chính phủ - bao gồm sáu thủ tướng và chín bộ trưởng giao thông - đã góp phần vào sự không nhất quán trong quy hoạch và sự leo thang chi phí.
Thay đổi trong Ban Lãnh đạo Dự án từ năm 2012:
- 5 Tổng Giám đốc
- 7 Chủ tịch
- 6 Thủ tướng
- 8 Bộ trưởng Tài chính
- 9 Bộ trưởng Giao thông Vận tải
Hàm ý cho Tương lai
Khi du lịch giải trí hiện chiếm hơn một nửa số chuyến đi bằng đường sắt ở Anh, nhu cầu tăng công suất đường sắt vẫn rất quan trọng. Mặc dù một số người đề xuất các giải pháp thay thế như khuyến khích chính sách làm việc tại nhà, các chuyên gia cộng đồng cho rằng điều này sẽ không đủ để giải quyết các vấn đề công suất cơ bản trên các tuyến đường hiện có, đặc biệt là tuyến West Coast Main Line (WCML).
Câu chuyện HS2 đóng vai trò như một bài học cảnh tỉnh về quy hoạch cơ sở hạ tầng ở nước Anh hiện đại, nhấn mạnh nhu cầu về quản lý dự án tốt hơn, truyền thông công khai rõ ràng hơn, và sự ủng hộ chính trị ổn định hơn cho các sáng kiến cơ sở hạ tầng lớn.
 |
|---|
| Các biển biểu tình tại Khu rừng Jones Hill thể hiện sự phản đối của cộng đồng về tác động môi trường của dự án HS2 và nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về việc tăng cường năng lực vận tải đường sắt |