Trong một thành tựu mang tính bước ngoặt cho việc thám hiểm không gian thương mại, tàu đổ bộ Blue Ghost của Firefly Aerospace đã hạ cánh thành công xuống bề mặt Mặt trăng, trở thành tàu vũ trụ tư nhân đầu tiên thực hiện được việc hạ cánh có kiểm soát trên Mặt trăng. Cột mốc lịch sử này thể hiện một bước tiến đáng kể trong việc thương mại hóa không gian và khả năng thám hiểm Mặt trăng bên ngoài các cơ quan không gian chính phủ.
Cuộc hạ cánh lịch sử
Blue Ghost đã chạm xuống bề mặt Mặt trăng vào ngày 2 tháng 3 năm 2024, hạ cánh trong tư thế thẳng đứng, ổn định theo thông tin từ Firefly Aerospace. Thành tựu này đánh dấu lần đầu tiên một công ty tư nhân hạ cánh thành công tàu vũ trụ trên Mặt trăng mà không bị va chạm hoặc lật đổ. Tàu đổ bộ đã đến đích tại khu vực Mare Crisium, một lưu vực được hình thành bởi vụ va chạm tiểu hành tinh cổ đại, sau hành trình 45 ngày với quãng đường khoảng 2,8 triệu dặm qua không gian.
Lịch Trình Nhiệm Vụ:
- Thời gian hành trình: 45 ngày
- Khoảng cách di chuyển: 2,8 triệu dặm
- Quỹ đạo Trái Đất: 25 ngày
- Quỹ đạo Mặt Trăng: 16 ngày
- Ngày hạ cánh: 2 tháng 3, 2024
- Hoạt động bề mặt dự kiến: 16 ngày
Chi tiết nhiệm vụ và công nghệ
Con tàu đã thực hiện một cách tiếp cận có tính toán để đến Mặt trăng, dành 25 ngày quay quanh Trái đất trước khi đi vào quỹ đạo Mặt trăng trong 16 ngày. Quá trình hạ cánh cuối cùng sử dụng các công cụ dẫn đường dựa trên thị giác tinh vi để nhận diện và tránh các mối nguy hiểm như miệng núi lửa, đá, và dốc. Trong giai đoạn hạ cánh quan trọng, Blue Ghost đã kích hoạt động cơ để giảm tốc độ hạ cánh, cuối cùng đạt được tốc độ chạm đất có kiểm soát khoảng 3 feet (1 mét) mỗi giây trong những khoảnh khắc cuối cùng trước khi tiếp xúc với bề mặt Mặt trăng.
Tải trọng khoa học và mục tiêu
Blue Ghost mang theo mười thiết bị khoa học được thiết kế để tiến hành các thí nghiệm khác nhau trong suốt 16 ngày hoạt động trên bề mặt dự kiến. Các mục tiêu khoa học của nhiệm vụ bao gồm nghiên cứu dòng nhiệt từ trung tâm Mặt trăng, phân tích cấu trúc bên trong của Mặt trăng, và thu thập dữ liệu về cách gió mặt trời và từ trường Trái đất tương tác với bề mặt Mặt trăng. NASA đã đầu tư hơn 140 triệu đô la Mỹ vào nhiệm vụ này, bao gồm các thí nghiệm khoan dưới bề mặt Mặt trăng, thu thập mẫu vật, chụp X-quang, và các kỹ thuật giảm thiểu bụi.
Tải trọng khoa học của Blue Ghost:
- 10 thiết bị khoa học
- Thiết bị khoan dưới bề mặt mặt trăng
- Công cụ thu thập mẫu
- Công nghệ chụp ảnh tia X
- Các thí nghiệm giảm thiểu bụi
- Thiết bị đo lưu lượng nhiệt
Hợp tác với NASA và ý nghĩa tương lai
Nhiệm vụ này đại diện cho một thành phần quan trọng trong sáng kiến Dịch vụ Tải trọng Mặt trăng Thương mại (CLPS) của NASA, nhằm tận dụng khả năng của khu vực tư nhân cho việc thám hiểm Mặt trăng. Nicky Fox, phó giám đốc khoa học của NASA, nhấn mạnh rằng công việc của Blue Ghost giúp chuẩn bị cho việc thám hiểm tương lai của NASA và sự hiện diện lâu dài của con người trên Mặt trăng. Nhiệm vụ này đang thử nghiệm một số công nghệ có thể chứng minh tầm quan trọng cho chương trình Artemis của NASA, với mục tiêu đưa con người quay trở lại bề mặt Mặt trăng.
Kinh phí cho Nhiệm vụ:
- Đầu tư của NASA: Hơn 140 triệu USD
- Nhà thầu: Firefly Aerospace (có trụ sở tại Texas)
Cơ hội quan sát độc đáo
Trong thời gian hoạt động, Blue Ghost dự kiến sẽ ghi lại một số hiện tượng vũ trụ đáng chú ý. Vào ngày 14 tháng 3, tàu vũ trụ sẽ chứng kiến một cuộc nhật thực toàn phần khi Trái đất hoàn toàn che khuất Mặt trời từ vị trí quan sát trên Mặt trăng. Hai ngày sau đó, nó sẽ trải nghiệm hoàng hôn trên Mặt trăng, hiện tượng xảy ra ít thường xuyên hơn nhiều so với trên Trái đất do chu kỳ ngày đêm 29,5 ngày của Mặt trăng. Những hoàng hôn này tạo ra một ánh sáng chân trời Mặt trăng bất thường do bụi trong bầu khí quyển Mặt trăng kết hợp với các hạt tích điện.
Kỷ nguyên mới của thám hiểm Mặt trăng
Việc hạ cánh thành công của Blue Ghost diễn ra trong một giai đoạn chưa từng có của các hoạt động nhiệm vụ Mặt trăng. Đây là một trong ba tàu đổ bộ đồng thời hướng đến Mặt trăng, đã chia sẻ phương tiện phóng Falcon 9 của SpaceX với tàu đổ bộ Resilience của công ty Nhật Bản ispace, dự kiến sẽ thử nghiệm hạ cánh vào tháng 4. Tàu thứ ba, Athena của Intuitive Machine, đã được phóng vào ngày 26 tháng 2 và dự kiến sẽ thử nghiệm hạ cánh vào ngày 6 tháng 3.
Thành tựu không gian thương mại
Shea Ferring, Giám đốc Công nghệ của Firefly Aerospace, lưu ý rằng với phần khó khăn nhất đã qua, Firefly mong muốn hoàn thành hơn 14 ngày hoạt động trên bề mặt, một lần nữa nâng cao tiêu chuẩn cho khả năng thương mại trong không gian cis-lunar. Công ty có trụ sở tại Texas này đã cung cấp những gì họ mô tả là dữ liệu khoa học nhiều nhất cho đến nay cho sáng kiến CLPS của NASA, thậm chí trước khi hoàn thành các hoạt động trên bề mặt. Nhiệm vụ thành công này chứng minh rằng doanh nghiệp tư nhân giờ đây có thể hoàn thành những gì từng là lĩnh vực độc quyền của các cơ quan không gian quốc gia, mở ra những biên giới mới cho khám phá khoa học và cơ hội thương mại bên ngoài Trái đất.